Używamy plików Cookies dla zapewnienia poprawnego działania strony. Zgodnie z prawem, musimy zapytać Cię o zgodę. Proszę, zaakceptuj pliki Cookies i pozwól tej stronie działać poprawnie.
Korzystając z naszej strony akceptujesz zasady Polityki Prywatności.

Wyszukaj na naszej stronie

 
 
wtorek, 19 sierpień 2014 10:00

Odpowiedzialność hotelarza za rzeczy wniesione przez gościa Wyróżniony

Napisał
Oceń ten artykuł
(0 głosów)
Odpowiedzialność hotelarza za rzeczy wniesione przez gościa © marc dietrich - fotolia.com

Działalność zakładu hotelarskiego ma nie tylko charakter zarobkowy, a więc jest nastawiona na zysk, ale również zawodowy. Wobec tego gość hotelowy ma prawo oczekiwać, że jego mienie wniesione do hotelu będzie należycie chronione przed kradzieżą, zniszczeniem, uszkodzeniem lub zagubieniem. Gość częstokroć nie ma możliwości ciągłej pieczy nad swoim mieniem, więc naturalnym jest, że zależy mu na jego bezpieczeństwie podczas jego nieobecności. Postęp technologiczny w dziedzinie transportu znacznie ułatwiający podróżowanie niewątpliwie ma wpływ na rozwój branży hotelarskiej. Wobec tego również przepisy regulujące odpowiedzialność hotelarza za rzeczy wniesione przez gościa, siłą rzeczy, będą miały coraz częstsze zastosowanie.

Podstawowym przepisem w omawianym zakresie jest art. 846 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi: „Utrzymujący zarobkowo hotel lub podobny zakład jest odpowiedzialny za utratę lub uszkodzenie rzeczy wniesionych przez osobę korzystającą z usług hotelu lub podobnego zakładu, zwaną dalej "gościem", chyba że szkoda wynikła z właściwości rzeczy wniesionej lub wskutek siły wyższej albo że powstała wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby, która mu towarzyszyła, była u niego zatrudniona albo go odwiedzała”. Odpowiedzialność zakładu hotelarskiego została oparta na zasadzie ryzyka, a więc niezależnie od winy. Decydujące znaczenie ma obiektywny fakt wystąpienia skutku oraz brak zaistnienia przesłanek wyłączających odpowiedzialność.

Według ustawodawcy rzeczą wniesioną, o której mowa w przytoczonym powyżej przepisie jest: „rzecz, która w czasie korzystania przez gościa z usług hotelu lub podobnego zakładu znajduje się w tym hotelu lub podobnym zakładzie albo znajduje się poza nim, a została powierzona utrzymującemu zarobkowo hotel lub podobny zakład lub osobie u niego zatrudnionej albo umieszczona w miejscu przez nich wskazanym lub na ten cel przeznaczonym” (art. 846 § 2) oraz „rzecz, która w krótkim, zwyczajowo przyjętym okresie poprzedzającym lub następującym po tym, kiedy gość korzystał z usług hotelu lub podobnego zakładu, została powierzona utrzymującemu zarobkowo hotel lub podobny zakład lub osobie u niego zatrudnionej albo umieszczona w miejscu przez nich wskazanym lub na ten cel przeznaczonym” (art. 846 § 3). Z powyższego wynika, że może to być rzecz powierzona zakładowi hotelarskiemu lub osobie tam zatrudnionej lub rzecz umieszczona w miejscu przez nich wskazanym lub na ten cel przeznaczonym. Jak podaje M. Nestorowicz, może to nastąpić przed złożeniem rzeczy w pokoju hotelowym lub innym miejscu (np. holu, świetlicy, recepcji), na przykład poprzez przekazanie pracownikowi hotelu bagażu celem przeniesienia go do taksówki czy autokaru. Odpowiedzialność hotelarza kończy się z chwilą wyniesienia rzeczy z hotelu lub przekazania bagażu przez hotelarza np. na dworcu, nie zaś zabrania rzeczy z pokoju.

Zgodnie z art. 646 § 5 KC hotel lub podobny zakład nie mogą wyłączyć bądź ograniczyć swojej odpowiedzialności przez umowę lub ogłoszenie. Wszelkie klauzule nieodpowiedzialności nie wywierają skutków prawnych. Jest oczywiste, że unormowanie to ma na celu ochronę gościa hotelowego.

Roszczenie o naprawienie szkody z powodu utraty lub uszkodzenia rzeczy wniesionych do hotelu lub podobnego zakładu wygasa, jeżeli poszkodowany po otrzymaniu wiadomości o szkodzie nie zawiadomił o niej niezwłocznie utrzymującego zakład (art. 847). Zawiadomienie takie nie będzie skuteczne, jeżeli zostanie złożone jedynie osobie nieupoważnionej (np. sprzątaczce). Przepis wprowadza termin zawity, którego dookreślenie należy do sądu. Termin „niezwłocznie” nie musi oznaczać „natychmiast”, lecz bez nieuzasadnionej zwłoki. Pozwala to sądowi na elastyczną ocenę dostosowaną do okoliczności. Forma zawiadomienia nie ma znaczenia, może być ustna lub telefoniczna. Niedotrzymanie terminu powoduje wygaśnięcie roszczenia. Nie wymagają zawiadomienia szkody wyrządzone przez osobę utrzymującą hotel lub gdy rzecz była w przechowaniu.

Roszczenia o naprawienie szkody wynikłej z utraty lub uszkodzenia rzeczy wniesionych do hotelu lub podobnego zakładu przedawniają się z upływem sześciu miesięcy od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie, a w każdym razie z upływem roku od dnia, w którym poszkodowany przestał korzystać z usług hotelu lub podobnego zakładu (art. 848 KC). Oba terminy w istocie wzajemnie się wykluczają. 6-miesięczny termin biegnie od momentu dowiedzenia się, a z reguły poszkodowany dowiaduje się o szkodzie w trakcie pobytu w hotelu. Natomiast roczny termin biegnie od chwili, w której poszkodowany opuścił hotel, nie zaś pokój hotelowy. W przypadku zgłoszenia roszczenia po terminie prowadzący hotel może powołać się na zarzut przedawnienia roszczenia i uwolnić się od odpowiedzialności.

Artykuł 849 § 1 przewiduje, że „Zakres obowiązku naprawienia szkody przez utrzymującego zarobkowo hotel lub podobny zakład w wypadku utraty lub uszkodzenia rzeczy wniesionych ogranicza się, względem jednego gościa, do wysokości stokrotnej należności za dostarczone mu mieszkanie, liczonej za jedną dobę. Jednakże odpowiedzialność za każdą rzecz nie może przekraczać pięćdziesięciokrotnej wysokości tej należności”. Uzależnienie wysokości odszkodowania od wysokości należności za mieszkanie należy uznać za sprawiedliwą. Zrównanie odpowiedzialności hoteli niskiej kategorii z wielogwiazdkowymi hotelami mogłoby być niebezpieczne dla tych pierwszych lub zbyt łagodnie dla drugich. Proporcjonalność odszkodowania do ceny pokoju jest wyrazem zwiększonych oczekiwań wobec hoteli o wyższym standardzie.

Ograniczenia odpowiedzialności hoteli nie stosuje się w dwóch przypadkach. Pierwszy z nich dotyczy sytuacji gdy rzeczy zostały przyjęte na przechowanie albo gdy utrzymujący hotel odmówił ich przyjęcia na przechowanie mimo takiego obowiązku. Przechowanie hotelowe jest dodatkową umową, którą gość może zawrzeć z hotelem. Stosuje się wobec niej art. 835 – 849 KC. Umowa ma charakter realny, a więc dochodzi do skutku poprzez wydanie rzeczy. Jednakże interpretacja art. 849 § 2 w związku z art. 846 § 1 prowadzi do wniosku, iż przechowanie rzeczy gości hotelowych opiera się nie na zasadzie winy, ale na zasadzie ryzyka.

Zgodnie z art. 849 § 3: „Utrzymujący zarobkowo hotel lub podobny zakład jest obowiązany przyjąć na przechowanie pieniądze, papiery wartościowe i cenne przedmioty, w szczególności kosztowności i przedmioty mające wartość naukową lub artystyczną. Może odmówić przyjęcia tych rzeczy tylko wówczas, jeżeli zagrażają one bezpieczeństwu albo jeżeli w stosunku do wielkości lub standardu hotelu albo podobnego zakładu mają zbyt dużą wartość lub gdy zajmują zbyt dużo miejsca”. Tak więc hotel nie jest obowiązany do przyjmowania rzeczy gości gdy nie ma odpowiednich do tego warunków. Gość powinien brać pod uwagę zakres świadczonych usług przez wybrany hotel.

Druga możliwość wyłączenia kwotowego ograniczenia odpowiedzialności hoteli zachodzi, gdy szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa osoby utrzymującej zarobkowo hotel lub podobny zakład albo osoby u niej zatrudnionej.

Wina umyślna może polegać na działaniu lub zaniechaniu działania do którego osoba była zobowiązana przepisem prawa lub umową, gdy sprawca ma świadomość i zamiar wyrządzenia szkody. W praktyce wina jest trudna do udowodnienia, stąd też większe znaczenie ma dowód rażącego niedbalstwa. Jest to naruszenie podstawowych reguł ostrożności, oczywistych dla każdego rozsądnego człowieka. Jeżeli wykonanie zobowiązania wymaga szczególnego zakresu wiedzy lub umiejętności dłużnika to działanie poniżej elementarnego poziomu tych wiadomości lub zdolności również będzie rażącym niedbalstwem.

Istnieją sytuacje w których pomimo utraty bądź uszkodzenia rzeczy wniesionych przez gościa, odpowiedzialność hotelarza będzie wyłączona. Do takich sytuacji zaliczamy wystąpienie szkody na rzeczach wniesionych przez gościa, spowodowane: siłą wyższą, właściwościami rzeczy wniesionej, albo wyłączną winą poszkodowanego lub osoby, która mu towarzyszyła lub go odwiedzała.

Szkoda powstała wskutek właściwości rzeczy wniesionej dotyczy przyczyn tkwiących w samej rzeczy. Najlepszym przykładem są artykuły żywnościowe, które zepsuły się po wniesieniu do pokoju hotelowego. Sytuacja ta musi być niezależna od zdarzenia leżącego po stronie hotelu. Ważne jest, iż dla wyłączenia odpowiedzialności hotelarza na tej podstawie, nie ma znaczenia czy szczególna właściwość rzeczy była znana hotelarzowi lub jego pracownikom oraz gościom czy wiedzy takiej oni nie posiadali. Istotne jest wykazanie, iż powstanie szkody wynika z tych właśnie właściwości. Ciężar udowodnienia faktu, iż szkoda została spowodowana w wyniku właściwości rzeczy wniesionej spoczywa na prowadzącym hotel.

Siła wyższa to zjawisko zewnętrzne, nadzwyczajne, któremu nie można zapobiec stosując normalne środki i za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności. Do siły wyższej zalicza się klęski żywiołowe, akty władzy publicznej, którym według prawa nie można się sprzeciwić oraz akty siły zbrojnej takie jak wojna czy przewroty rewolucyjne. Najczęściej będą to gwałtowne zdarzenia atmosferyczne, jak trzęsienie ziemi, którym zapobieżenie przekracza granice możności ludzkiej. Należy pamiętać, że rozwój techniki pozwala przewidzieć pewnie zagrożenia i odpowiednio wcześnie przygotować się na ich wystąpienie. Dla oceny tej możności stosuje się kryteria obiektywne. Ponieważ siła wyższa jest zjawiskiem zewnętrznym, zdarzenia te muszą pozostawać poza sferą działalności hotelu. Niewątpliwie awaria urządzeń hotelowych jest zdarzeniem wewnętrznym. Typowym zjawiskiem siły wyższej będzie zniszczenie hotelu lub jego części i ich wyposażenia wraz z rzeczami należącymi do gości w wyniku powodzi, silnych wiatrów, lawiny itp.

Wina poszkodowanego lub osoby, która mu towarzyszyła lub go odwiedzała uwalnia hotel od odpowiedzialności jeżeli stanowi wyłączną przyczynę skody. Oznacza to, że musi istnieć związek przyczynowy jedynie między zawinionym zachowaniem poszkodowanego a poniesioną przez niego szkodą. Jeżeli do powstania szkody przyczynił się także hotel, to wina poszkodowanego może być jedynie przesłanką uzasadniającą obniżenie odszkodowania. Wina poszkodowanego polega na tym, iż nie dołożył on należytej troski o własne interesy. Dla postawienia mu zarzutu winy nie wystarczy przypisać mu obiektywnego faktu naruszenia zasad właściwego postępowania, ale także wykazać jego poczytalność w momencie zachowania oraz winę w ujęciu subiektywnym. Model ten zbliżony jest do modelu znanego z gruntu prawa karnego.

Czytany 11689 razy
Reklama:
Najnowsze