Wyświetlenie artykułów z etykietą: Podatki

Rusza I Ogólnopolski Akademicki Konkurs Podatkowy „Tax Battle” organizowany przez Podatkowe Koło Naukowe Advisor. Do wygrania jest 9 płatnych praktyk (Warszawa, Poznań, Łódź) w firmach doradztwa podatkowego oraz nagrody książkowe o wartości ponad 3500zł.

Nie zwlekaj! Wejdź na stronę www.taxbattle.org, zarejestruj się i wypełnij test (ze znajomości tematyki podatkowej oraz języka angielskiego) do dnia 4 maja 2013 r. Konferencja finałowa odbędzie się 16 maja na Uniwersytecie Łódzkim, gdzie 25 finalistów będzie rywalizowało o zwycięstwo!

W czasach, kiedy wraz ze wzrostem liczby osób wykonujących klasyczne zawody prawnicze (adwokat, radca prawny, notariusz, prokurator, sędzia) konkurencja na rynku usług prawnych rośnie z roku na rok, warto zastanowić się nad tym, czy dla przyszłych adeptów sztuki prawniczej istnieją inne możliwości ukształtowania ścieżki zawodowej, wszakże nadal związane ze świadczeniem usług prawnych. Już sam tytuł artykułu wskazuje na jedną z takich możliwości, w dalszej jego części postaram się przedstawić zawód doradcy podatkowego oraz warunki jego wykonywania.

Prawne ramy funkcjonowania zawodu doradcy podatkowego w Polsce określiła ustawa z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (Dz. U. z 2008 r. Nr 73, poz. 443 ze zm.). Zawód doradcy podatkowego, podobnie jak zawód radcy prawnego czy biegłego rewidenta, jest wolnym zawodem zaufania publicznego i polega na świadczeniu usług doradztwa podatkowego. Zgodnie z ustawą o doradztwie podatkowym czynności doradztwa podatkowego obejmują udzielanie porad, opinii i wyjaśnień z zakresu obowiązków podatkowych, prowadzenie ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie pomocy w tym zakresie, jak również sporządzanie zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie pomocy w tym zakresie na rzecz podatników, płatników, inkasentów, osób trzecich odpowiedzialnych za zobowiązania podatnika i następców prawnych podatnika. Co więcej, doradca podatkowy może być również pełnomocnikiem ww. osób w postępowaniu przed organami podatkowymi oraz w zakresie sądowej kontroli decyzji administracyjnych w sprawach dotyczących obowiązków podatkowych. Mogą to być więc czynności prowadzące do optymalizacji obciążeń podatkowych indywidualnie oznaczonego podmiotu w legalny sposób, przy wykorzystaniu zwolnień, ulg, wszelkich innych preferencji podatkowych, a także wybór korzystnej podatkowo formy prowadzenia działalności gospodarczej.

Warto podkreślić, że zawodowe wykonywanie powyższych czynności, zastrzeżone jest wyłącznie dla podmiotów uprawnionych w rozumieniu ustawy. Są nimi:

1. osoby fizyczne wpisane na listę doradców podatkowych;
2. adwokaci i radcowie prawni;
3. biegli rewidenci, z wyłączeniem czynności, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy;
4. inne podmioty wymienione w art. 4 ustawy.

Aby dana osoba mogła zostać doradcą podatkowym musi ona spełnić łącznie następujące warunki: mieć pełną zdolność do czynności prawnych, korzystać z pełni praw publicznych, być nieskazitelnego charakteru i swoim dotychczasowym postępowaniem dawać rękojmię prawidłowego wykonywania zawodu doradcy podatkowego, posiadać wyższe wykształcenie, odbyć w Polsce dwuletnią praktykę zawodową, złożyć z wynikiem pozytywnym egzamin na doradcę podatkowego przed Państwową Komisją Egzaminacyjną ds. Doradztwa Podatkowego oraz wystąpić z wnioskiem o wpis na listę doradców podatkowych. Egzamin na doradcę podatkowego składa się z dwóch części: pisemnej i ustnej, jego koszt wynosi 900 zł. Warunkiem dopuszczenia do części ustnej jest zdanie z wynikiem pozytywnym części pisemnej egzaminu. Egzamin jest sprawdzianem teoretycznego i praktycznego przygotowania kandydatów na doradców podatkowych z następujących dziedzin: 

1. źródła prawa i wykładnia prawa;
2. analiza podatkowa;
3. podstawy międzynarodowego oraz wspólnotowego prawa podatkowego;
4. materialne prawo podatkowe;
5. postępowanie przed organami administracji publicznej i sądami administracyjnymi oraz postępowanie egzekucyjne w administracji;
6. międzynarodowe, wspólnotowe i krajowe prawo celne;
7. prawo dewizowe;
8. prawo karne skarbowe;
9. organizacja i funkcjonowanie administracji podatkowej i kontrola skarbowa;
10. rachunkowość;
11. ewidencja podatkowa i zasady prowadzenia ksiąg podatkowych;
12. przepisy o doradztwie podatkowym i etyka zawodowa.

Część pisemna polega na rozwiązaniu testu składającego się ze 100 pytań obejmujących wszystkie ww. dziedziny (czas 100 minut) oraz rozwiązaniu zadania polegającego na sporządzeniu projektu wystąpienia w imieniu klienta do organu podatkowego lub sądu (czas 180 minut). Natomiast część ustna egzaminu polega na udzieleniu odpowiedzi na pytania zamieszczone w wylosowanym zestawie pytań składającym się z dziesięciu pytań. Warto dodać, że wszystkie pytania, zarówno z części pisemnej, jak i ustnej są opublikowane na stronie internetowej Krajowej Izby Doradców Podatkowych (www.kidp.pl).

Niestety wśród wielu osób pokutuje pogląd, że doradca podatkowy to w rzeczywistości księgowy. Tymczasem czynności doradztwa podatkowego obejmują tak szeroki zakres możliwych do świadczenia usług, że swoje miejsce w zawodzie doradcy podatkowego znajdą zarówno prawnicy, jak osoby, które ukończyły kierunki ekonomiczne (ekonomia, finanse, rachunkowość). Warto podkreślić, że w ramach świadczenia powyższych usług jest miejsce na klasyczny dyskurs prawniczy – doradcy podatkowi są wszakże uprawnieni do reprezentowania swoich klientów w sprawach dotyczących obowiązków podatkowych przed sądami administracyjnymi (Wojewódzkimi Sądami Administracyjnymi oraz Naczelnym Sądem Administracyjnym), a nadto także przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Niech przykładem będzie, że dwóch polskich doradców podatkowych z jednej z czołowych kancelarii świadczącej usługi doradztwa podatkowego uzyskało przed TS UE korzystny dla podatników wyrok w sprawie Magoora (C-414/07).

Wydanie każdej decyzji administracyjnej, w tym decyzji podatkowej, musi zostać poprzedzone ustaleniem stanu faktycznego. Określone obowiązki ciążące na podatnikach lub przysługujące im uprawnienia powstają bowiem wraz z zaistnieniem zdarzeń faktycznych lub prawnych wskazanych w ustawach podatkowych. Owe zdarzenia prawotwórcze składają się na podatkowoprawny stan faktyczny. Istotne jest w związku z tym udzielenie odpowiedzi na pytanie, na kim spoczywa ciężar ich udowodnienia: czy na podatnikach czy na organach podatkowych. Odpowiedź sformułował sam ustawodawca, ustanawiając wśród zasad ogólnych postępowania podatkowego zasadę prawdy materialnej. Wyraża ją art. 122 ordynacji podatkowej, zgodnie z którym w toku postępowania organy podatkowe podejmują wszelkie niezbędne działania w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego oraz załatwienia sprawy w postępowaniu podatkowym. Dopełnieniem tej zasady jest uregulowanie zawarte w art. 187 § 1 ordynacji podatkowej, nakładające na organ podatkowy obowiązek zebrania i wyczerpującego rozpatrzenia całego materiału dowodowego. Wreszcie, na podstawie art. 191 ordynacji podatkowej, organ podatkowy musi ocenić, czy materiał dowodowy który zebrał pozwala na przyjęcie, że dana okoliczność składająca się na podatkowoprawny stan faktyczny została udowodniona.

Niezwykle istotna jest również w tym kontekście okoliczność, że zobowiązanie do zapłaty głównych z punktu widzenia budżetu państwa podatków obowiązujących w naszym kraju, takich jak podatek od towarów i usług (VAT), podatek akcyzowy, czy podatki dochodowe (CIT i PIT), jest konkretyzowane co do kwoty w deklaracji podatkowej składanej przez podatnika. Przykładowo, podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych są obowiązani złożyć urzędowi skarbowemu do 30 kwietnia 2012 r. zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym 2011. To z tego zeznania będzie wynikało jaka kwota podatku dochodowego od osób fizycznych obciąża podatnika tego podatku. To zatem sam podatnik określi w zeznaniu jaki jest rzeczywisty ciężar finansowy obowiązku podatkowego, któremu podlega. Oznacza to, że ustawodawca powierzył wymiar podatku samym podatnikom ufając, że będą oni dokonywali go w dobrej wierze, zgodnie
z obowiązującym prawem, na organy podatkowe nałożył natomiast obowiązek weryfikowania prawidłowości działań podatników. W związku z tym dobrą wiarę podatnika chroni wynikające z art. 21 ordynacji podatkowej domniemanie (wzruszalne) prawdziwości zeznania podatkowego sporządzonego przez podatnika. Oznacza to, że kwota podatku podana przez podatnika w jego zeznaniu jest tak długo prawnie należną od niego kwotą podatku, jak długo nie zostanie podważona przez organ podatkowy i to w drodze decyzji administracyjnej.

Łącząc przedstawione wyżej aspekty związane ze sposobem dokonywania wymiaru zobowiązań podatkowych i działania aparatu skarbowego, a więc z jednej strony obowiązek udowodnienia przez organ podatkowy poszczególnych zdarzeń składających się na podatkowoprawny stan faktyczny, z drugiej strony uprawnienie i obowiązek organów podatkowych badania tego, czy podatnicy prawidłowo podali w odpowiednich zeznaniach (deklaracjach) kwoty obciążających ich podatków, wydawałoby się, że całokształt uregulowań prawnych potwierdza, iż to na organie podatkowym spoczywa ciężar dowodu w postępowaniu podatkowym. W rzeczywistości jednak organy podatkowe dążą do przerzucenia tego ciężaru na podatnika kierując się – paradoksalnie – zasadą wynikającą z art. 6 kodeksu cywilnego (a więc przepisu prawa prywatnego a nie publicznego), zgodnie z którą ciężar udowodnienia faktu spoczywa na tym, kto z faktu tego wywodzi skutki prawne. Dochodzi do tego w tych obszarach związanych z opodatkowaniem, w których podatnikowi zależy na zmniejszeniu ciężaru podatkowego i w związku z tym korzysta z określonych uprawnień. Przykładowo, organy podatkowe przyjmują, że to na podatniku spoczywa ciężar wykazania, że zachodzą powody uzasadniające odroczenie terminu płatności podatku, rozłożenie zapłaty podatku na raty lub umorzenia zaległości podatkowej. Organy domagają się również, aby to podatnicy przedstawiali dowody dla wykazania, iż usługi, które zakupili od swoich kontrahentów i których koszt zaliczyli do kosztów uzyskania przychodów w podatku dochodowym, powodując tym samym obniżenie podstawy opodatkowania a w konsekwencji wysokości należnego podatku, zostały w rzeczywistości wykonane.

Wbrew więc wydawałoby się jasnym przepisom art. 21, art. 122, art. 187 § 1 i art. 191 ordynacji podatkowej, organy podatkowe w wymienionych wyżej przykładowo obszarach nie poczuwają się do poniesienia ciężaru ustalenia jak w rzeczywistości wyglądał stan faktyczny, a ograniczają się tylko do negowania twierdzeń podatnika (np. zaprzeczają oświadczeniom podatnika, że usługi które zakupił zostały wykonane i ograniczają się do recenzowania przedstawianych przez niego dowodów). Co istotne, takie podejście aparatu skarbowego jest w zasadzie aprobowane w orzecznictwie sądów administracyjnych sprawujących kontrolę działalności administracji publicznej. W związku z tym trudno jest oprzeć się wrażeniu, iż rzeczywistość rozmija się z regulacją prawną. Prowadzi to również do wniosku, że prawo ma taki sens i znaczenie, jakie w toku jego stosowania nadają mu organy administracji i sądy.