Pierwsza naczelna zasada, z jakiej nie zdają sobie sprawy przyszłe mamy, to poinformowanie pracodawcy o zachodzących w życiu prywatnym zmianach. Im wcześniej, bowiem, przekażą szefowi wiadomość o spodziewanym potomku, tym szybciej przekonają się o przysługujących kobiecie prawach.

Formalne powiadomienie o ciąży powinno odbyć się na podstawie okazania zaświadczenia lekarskiego. Szczególne prawa obejmują kobietę już od początku ciąży. Nie można zwolnić przyszłej mamy (wyjątkiem jest praca na okres próbny i umowa na mniej niż miesiąc).

Jeśli kobieta otrzymała wypowiedzenie, kiedy była już w ciąży, ale nie była tego świadoma – jest nieważne. Czas pracy skraca się do maksymalnie ośmiu godzin dziennie, z wyłączeniem pracy w nocy i delegacji (chyba że za zgodą samej zainteresowanej). Jeśli dotychczasowy dzień pracy wynosił np. dwanaście godzin, pracodawca ma obowiązek zapewnić pracownikowi inną formę zajęć i zmniejszyć wymiar godzinowy do maksymalnie ośmiu. Jeśli takiej możliwości nie ma, kobieta powinna pozostawać w domu i otrzymywać takie samo wynagrodzenie jak dotychczas, wykonując pracę w miejscu zatrudnienia bądź zgodnie z umową.

Jeśli kobieta- na podstawie wywiadu medycznego- powinna przebywać na zwolnieniu lekarskim, pracodawca wypłaca jej 100 procent wynagrodzenia. Analogicznie, jeśli kobieta potrzebuje w ciągu dnia pracy wykonać niezbędne badania lekarskie, pracodawca nie odlicza jej czasu na nie poświęconego od miesięcznego wymiaru godzin.

Kobietom wykonującym swoją pracę na podstawie umowy o dzieło bądź umowy zlecenie powyższe prawa nie przysługują.

W ciąży konieczne badania (ogólne, ginekologiczne, stomatologiczne) kobieta w ciąży wykonuje bezpłatnie. Przysługuje jej również prawo do dwukrotnego badania USG, czynności serca płodu, badań krwi i moczu. Warunkiem ich wykonania na powyższych zasadach jest podpisany między lekarzem wykonującym a Narodowym Funduszem Zdrowia kontrakt na świadczenie usług medycznych.

Urlop macierzyński zaczyna się w dniu narodzin dziecka. Mamom, prowadzącym własną działalność gospodarczą, nie przysługuje urlop macierzyński ani wychowawczy.

Urlop macierzyński trwa osiemnaście tygodni, jeśli urodziło się pierwsze dziecko, dwadzieścia – jeśli drugie, i dwadzieścia osiem – gdy kobieta powiła więcej niż jedno dziecko.

Mąż kobiety po urodzeniu może wziąć zwolnienie lekarskie, by się opiekować swoją partnerką z tytułu opieki nad członkiem rodziny. Taka możliwość przysługuje każdemu pracownikowi zatrudnionemu na stałe i maksymalnie może wynosić 14 dni w roku.

Z chwilą urodzenia dziecka rodzice mogą liczyć na wsparcie finansowe w postaci jednorazowej zapomogi (tzw. becikowego) w wysokości 1000 zł.; zasiłek rodzinny, jeśli dochód miesięczny na członka rodziny nie przekracza 504 zł netto; jednorazowy dodatek do zasiłku rodzinnego w wysokości 1000 zł, po spełnieniu tych samych warunków jak przy zasiłku rodzinnym.