Nie każde oświadczenie woli składane przez nas innej osobie będzie skuteczne. Ustawodawca zabezpiecza wolę i interes prawny stron przed bezprawnym działaniem innej osoby i samych stron albo po prostu przed pomyłką. Dlatego, w sytuacji kiedy oświadczenie woli jest błędne, to mamy możliwość jego wzruszenia, nawet jeśli przyczyna tkwi w nieprawidłowym procesie decyzyjnym lub w niezgodności woli z oświadczeniem.

Oświadczenie woli jest to przejaw woli człowieka mający na celu wywołanie skutków prawnych w postaci powstania, zmiany podmiotu lub treści czy wygaśnięcia stosunku prawnego. Oświadczenie woli może być dotknięte różnymi wadami, które mogą powodować różny skutek – od bezwzględnej nieważności takiej czynności prawnej po uchylenie się od jej skutków prawnych.

Jedną z wad oświadczenia woli jest błąd, który stanowi mylne wyobrażenie albo brak takiego  wyobrażenia u osoby składającej oświadczenie swojej woli, bazujące na rzeczywistym stanie rzeczy. Błąd znajdujemy na płaszczyźnie między stanem rzeczywistym a „oświadczonym”, który wynika z różnych przyczyn, np. błędnej świadomości osoby, fałszywości oświadczenia o treści przejawu swojej woli, a tak że z mylnego wyobrażenia o danym oświadczeniu. Błąd zatem powstaje bezpośrednio bez udziału osoby trzeciej, jest dokonywany przez osobę składającą oświadczenie woli.

Ważne jest podkreślenie, że błąd może dotyczyć każdego oświadczenia woli, bez względu na różne czynniki, jak forma oświadczenia. Natomiast już samo wywołanie skutku prawnego przez mylne oświadczenie woli zależy od rodzaju popełnionego błędu, ponieważ nie każdy błąd skutkuje wzruszalnością. Aby istniała możliwość wzruszenia danego oświadczenia woli muszą kumulatywnie zostać spełnione dane przesłanki:

Po spełnieniu tych dwóch przesłanek mamy do czynienia z błędem prawnym doniosłym.

Należy pamiętać, że błąd nie może dotyczyć sytuacji hipotetycznych i oświadczeń przyszłych. Dodatkowo, za błąd nie można uznać sytuacji, kiedy strony umowy nie doszły do konsensusu co do treści umowy. Podobnie, jeżeli nie została dołożona tzw. należyta staranność to nie można powołać się ową wadę oświadczenia woli.

Konieczne jest wskazanie, że jeśli czynność prawna składana jest drugiej osobie i jest odpłatna, to konieczne jest spełnienie dodatkowej przesłanki stanowiącej, że adresat oświadczenia woli wie o błędzie lub z łatwością mógł się dowiedzieć o nim albo wywołał błąd ze swojej własnej winy. Oświadczenie woli składane przez posłańca – osobę która tylko przenosi dane oświadczenie woli – może być błędne, jeśli zniekształcenie jest istotne, a adresat wie lub z łatwością może się o błędzie dowiedzieć.

W doktrynie przyjmuje się dwa kryteria co do klasyfikacji błędu – subiektywne (bierze się pod uwagę wyobrażenie i wolę osoby składającej dane oświadczenie) oraz obiektywne (z perspektywy przeciętnie rozsądnej osoby, która wiedząc o rzeczywistości składałby oświadczenie woli).   Wyróżnia się również kryterium mieszane jako zindywidualizowane kryterium obiektywne (dana osoba nie złożyłaby oświadczenia woli pod wpływem błędu, dlatego że żadna racjonalna osoba nie złożyłaby takiego oświadczenia).

Jeśli zatem już upewnimy się, że mamy do czynienia z błędem, to możemy dane oświadczenie woli wzruszyć . Wzruszalność , czyli nieważność względna, polega na tym, że daną czynność prawną można unieważnić ex tunc i w tym celu należy przedstawić adresatowi czynności prawnej pismo o uchyleniu się od skutków czynności prawnej z powodu błędu. W tym przypadku składający oświadczenie woli ma rok od wykrycia błędu na wzruszenie oświadczenia woli i jest to termin zawity, czyli po którego upływie określone uprawnienie gaśnie.

Wzruszenie jest zatem jednostronnym oświadczeniem woli w formie pisemnej zastrzeżonej pod rygorem czynności dowodowych (ad probationem). Forma pisemna jest wyłączona w stosunkach między przedsiębiorcami. Sąd stwierdza również deklaratoryjnym orzeczeniem z mocą wsteczną (ex tunc) o nieskuteczności wadliwego oświadczenia woli.